ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ  ΜΕΛΕΤΗΣ

 

 

Ο Συντάξας:                                                     Ημερομηνία:

 

Ο Ελέγξας:                                                       Ημερομηνία:

 

Ο Εγκρίνων:                                                    Ημερομηνία:

 

 

Αριθμός Έγκρισης:


1.          ΣΚΟΠΟΣ

Σκοπός της διοικητικής πράξης (διαδικασίας) αυτής είναι ή προκήρυξη των μελετών της Υπηρεσίας.

2.      ΠΕΔΙΟ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ

1)              Η συγκεκριμένη διαδικασία εφαρμόζεται στις περιπτώσεις ανάθεσης μελετών καταβλητέας αμοιβής μεγαλύτερης των 200.000 Ευρώ  (μη συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ) σύμφωνα με το ΠΔ 18/2000.

2)              Για την παρούσα διαδικασία έχουν εφαρμογή κατά σειρά ισχύος:

-            το ΠΔ 346/98, που είναι η μεταφορά στην Ελληνική Νομοθεσία της οδηγίας 92/50/ΕΟΚ της ΕΕ, όπως τροποποιήθηκε με το ΠΔ 18/2000 σε συμμόρφωση προς τις διατάξεις της οδηγίας 97/52/ΕΚ

-            o Ν. 716/77 και το εκτελεστικό αυτού ΠΔ 194/79, όπως τροποποιήθηκαν και συμπληρώθηκαν και ισχύουν σήμερα.

3)              Στις περιπτώσεις ανάθεσης μελετών καταβλητέας αμοιβής μικρότερης των 200.000 Ευρώ, βλέπε παράγραφο 6.

3.          ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΡΜΟΔΙΟΤΗΤΑ

Υπεύθυνος για την εφαρμογή αυτής της διαδικασίας είναι ο Προϊστάμενος του Τμήματος Μελετών της Υπηρεσίας.

4.          ΟΡΙΣΜΟΙ (σύμφωνα με το ΠΔ 346/98 και το Ν. 716/77)

·                Κύριος του έργου : ……………………………..

·                Εργοδότης / Αναθέτουσα Υπηρεσία :................................

·                Προϊσταμένη Αρχή:  .........................................

·                Διευθύνουσα Υπηρεσία: ....................................

·                Παρέχων Υπηρεσίες: ο κάτοχος μελετητικού πτυχίου ή όποιος νομιμοποιείται να αναλάβει εκπόνηση μελέτης του Δημοσίου.

·                Προσφέρων: όποιος έχει υποβάλλει προσφορά.

·                Υποψήφιος: όποιος έχει ζητήσει προκήρυξη κλειστής διαδικασίας ή διαπραγμάτευση.

5.          ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ

Οι μελέτες ανατίθενται συνήθως με τους παρακάτω τρόπους:

α)       με ανοικτή διαδικασία,

β)       με κλειστή διαδικασία

γ)       με διαδικασία διαπραγμάτευσης

δ)       με διαγωνισμό μελετών

5.1.          Πρόσκληση σε ανοικτή διαδικασία

5.1.1  Γενικά

Ανοικτή διαδικασία είναι η διαδικασία στα πλαίσια της οποίας μπορούν να υποβάλουν προσφορά όλοι οι ενδιαφερόμενοι που παρέχουν σχετικές υπηρεσίες. (συντάσσουν μελέτες του Δημοσίου, ορισμένης φύσεως).


5.1.2  Σύνταξη πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος μελέτης

·                Ο Προϊστάμενος του τμήματος μελετών με απόφασή του (υπόδειγμα ΔΠΜ2/Ε1) ορίζει τους  υπαλλήλους που συντάσσουν τα συμβατικά τεύχη που περιλαμβάνουν Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος (υπόδειγμα ΔΠΜ2/Ε2), Περιγραφή Τεχνικού Αντικειμένου Μελέτης, Συγγραφή Υποχρεώσεων (υπόδειγμα ΔΠΜ2/Ε3), Προδιαγραφές και οδηγίες σύνταξης της μελέτης. Σε περίπτωση ειδικής ή σημαντικής μελέτης μπορεί να προβλέπονται και άλλα τεύχη.

·                Η Πρόσκληση Εκδήλωσης  Ενδιαφέροντος, ορίζει:

·                Αναθέτουσα / Προϊσταμένη Αρχή, - το αντικείμενο της προς ανάθεση μελέτης, - την προβλεπόμενη αμοιβή του μελετητή, - την προθεσμία περαίωσης της μελέτης. – ότι άλλες πληροφορίες είναι αναγκαίες από την Υπηρεσία, ότι οι φάκελοι της εκδήλωσης ενδιαφέροντος θα υποβληθούν / αποσταλούν στο πρωτόκολλο της Υπηρεσίας, τον τρόπο επικοινωνίας των ενδιαφερομένων με την Υπηρεσία (FAX, αντίκλητος κ.λ.π.),- τον τίτλο της μελέτης και γενικά στοιχεία ανάλογα με αυτά που προβλέπονται για τα έργα, και κυρίως:

·                Αυτούς που μπορούν να εκδηλώσουν ενδιαφέρον, κατά τον κατωτέρω λεπτομερή τρόπο.

Για την ανάληψη της υπόψη μελέτης μπορούν να εκδηλώσουν το ενδιαφέρον τους:

α)     Έλληνες Μελετητές εγγεγραμμένοι στο μητρώο μελετητών κάτοχοι πτυχίου …’  τάξεως στη …’  κατηγορία μελετών. Θα υποβληθεί αντίγραφο πτυχίου.

β)          Μελετητές/ εταιρείες / οίκοι από χώρες μέλη της ΕΕ και του ΕΟΧ,

i.      εγγεγραμμένοι σε επίσημους πίνακες (του άρθρου 28 του ΠΔ 346/98) του κράτους προέλευσης τους, για αντίστοιχη τάξη και κατηγορία μελετών με τα προβλεπόμενα για τους Έλληνες Μελετητές. Θα υποβληθεί πιστοποιητικό εγγραφής στους επίσημους πίνακες, εκδιδόμενο από την αρμόδια αρχή, το οποίο θα μνημονεύει τα δικαιολογητικά βάσει των οποίων έγινε η εγγραφή στον πίνακα καθώς και τη σχετική κατάταξη.

ii.     σε περίπτωση που δεν τηρούνται επίσημοι πίνακες στη χώρα προέλευσης του ενδιαφερόμενου, ο προσφέρων θα πρέπει να αποδείξει με συνυποβαλλόμενα δικαιολογητικά ότι έχει δυναμικό κατά τάξη και κατηγορία μελέτης τουλάχιστον τόσο με το προβλεπόμενο για τα Ελληνικά Γραφεία Μελετών ήτοι κατ’ ελάχιστον … Μηχανικούς με 4ετή εμπειρία, … μηχανικούς με 8ετή εμπειρία κτλ. Επίσης ο ανωτέρω θα πρέπει να αποδείξει ότι δεν εμπίπτει στις απαγορεύσεις των παρ. 1α, β, γ, δ, και ζ του άρθρου 24 του ΠΔ 346/98, υποβάλλοντας τα δικαιολογητικά που ορίζονται στην παρ. 2 του υπόψη άρθρου. Επίσης ο ανωτέρω θα πρέπει να υποβάλει πιστοποιητικό εγγραφής στα μητρώα του άρθρου 25 του ΠΔ 346/98.

γ)     Συμπράξεις των αναφερομένων στις προηγούμενες α) και β) παραγρ. σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 18 του ΠΔ 194/79 και το ΠΔ 923/78. Θα υποβληθεί υπεύθυνη δήλωση ή δηλώσεις των Μελετητών που συμπράττουν, ότι σε περίπτωση που τους  ανατεθεί η μελέτη, θα συμπράξουν σύμφωνα με το νόμο (εξ ολοκλήρου και εξ αδιαιρέτου υπεύθυνοι έναντι του ΚτΕ).

Όλοι οι προσφέροντες θα υποβάλλουν βεβαιώσεις εκπλήρωσης των υποχρεώσεων τους σε ό,τι αφορά καταβολή εισφορών κοινωνικής ασφάλισης και καταβολής φόρων, τελών κτλ. όπως ορίζονται στις παρ. 1ε, και στ του άρθρου 24 του ΠΔ 346/98. 

·                Τα κριτήρια με τα οποία θα γίνει η ανάθεση της μελέτης.

Παρατίθεται συνοπτικά η Νομοθεσία της ανάθεσης.

·                Τέλος αναφέρει αποστολή προκήρυξής της Πρόσκλησης Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος στην Εφημερίδα της ΕΕ και στο φύλλο του ΤΕΕ και περίληψής της σε ελληνικές εφημερίδες .

5.1.3          Διαδικασίες πριν την υποβολή αιτήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος.

·                Τα συμβατικά τεύχη υπογράφονται από αυτούς που τα συνέταξαν, ελέγχονται και υπογράφονται από τον Προϊστάμενο Τμήματος Μελετών και θεωρούνται από το Διευθυντή της Υπηρεσίας.

·                Μετά την ολοκλήρωση των συμβατικών τευχών, ο Προϊστάμενος του Τμήματος Μελετών της Υπηρεσίας τα χρεώνει σε αρμόδιο μηχανικό του τμήματος, για τα περαιτέρω.


·                Ο ανωτέρω Μηχανικός (αρμόδιος για την ανάθεση της μελέτης) συντάσσει σχέδια εγγράφων:

α)     Απόφαση έγκρισης διάθεσης πίστωσης (υπόδειγμα Ε4) και εξουσιοδότησης του Διευθυντή Υπηρεσίας να ξεκινήσει τη διαδικασία ανάθεσης της μελέτης.

β)     Απόφαση έγκρισης των συμβατικών τευχών (υπόδειγμα Ε5), που  προωθείται για υπογραφές.

·                Μετά την υπογραφή των παραπάνω ο αρμόδιος μηχανικός της μελέτης:

α)     συντάσσει την προκήρυξη μέχρι 650 λέξεις, σύμφωνα με το υπόδειγμα Β του παραρτήματος ΙΙΙ της οδηγίας 97/52/ΕΟΚ (υπόδειγμα Ε6.1) και με διαβιβαστικό προς την Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ. Η ημερομηνία δημοπράτησης πρέπει να είναι μεγαλύτερη των 52 ημερών από την ημερομηνία αποστολής της προκήρυξης, μονογράφει την προκήρυξη και το διαβιβαστικό της και το προσκομίζει για υπογραφή στο Διευθυντή της Υπηρεσίας. Μετά την υπογραφή παραδίδεται στο πρωτόκολλο για άμεση διεκπεραίωσή του.

β)       Την επόμενη ημέρα από την αποστολή στην ΕΕ, στέλνει αντίγραφο της προκήρυξης για δημοσίευση στο δελτίο του ΤΕΕ με σχετικό διαβιβαστικό.

Σε συνέχεια συντάσσει περίληψη (υπόδειγμα Ε7) και διαβιβαστικό για αποστολή σε ελληνικές εφημερίδες (2 ημερήσιες των Αθηνών και μία της έδρας του Νομού που είναι η μελέτη), που υπογράφονται  και παραδίδονται  στο πρωτόκολλο για διεκπεραίωση.

Σημείωση : Η προθεσμία των 52 ημερών, μπορεί να μειωθεί αλλά σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις, που ορίζονται στο ΠΔ 346/98, και σε περίπτωση που υπάρχει προδημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και τις ελληνικές εφημερίδες, σε 36 ημέρες, σύμφωνα με το συνημμένο υπόδειγμα Ε9.

·                Το πρωτόκολλο της Υπηρεσίας παραλαμβάνει τους φακέλους εκδήλωσης ενδιαφέροντος που θα του αποσταλούν και τους πρωτοκολλεί την ημέρα που τους παρέλαβε ώστε να αποδεικνύεται η ημέρα παραλαβής του.

·                Όταν αποσταλεί από την ΕΕ το φύλλο εφημερίδας που δημοσιεύτηκε η προκήρυξη της Πρόσκλησης Ενδιαφέροντος αρχειοθετείται στο φάκελο.

·                Μετά την σύναψη σύμβασης η λήξης του διαγωνισμού αποστέλλεται στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ το αργότερο σε 48 ημέρες από την σύναψη της σύμβασης γνωστοποίηση (υπόδειγμα Ε10) με τα αποτελέσματα της σχετικής διαδικασίας και σύμφωνα με το άρθρο 16 του ΠΔ 346/1998.

5.2           Πρόσκληση σε κλειστή διαδικασία

Κλειστή διαδικασία είναι αυτή στο πλαίσιο της οποίας μπορούν να υποβάλουν προσφορά μόνο όσοι μελετητές προσκληθούν από την αναθέτουσα αρχή, οι οποίοι επιλέγονται βάσει πληροφοριών σε σχέση με τα στοιχεία που συνιστούν την προσωπική κατάσταση του μελετητή καθώς και την εκτίμηση των ελαχίστων οικονομικών και τεχνικών προϋποθέσεων που αυτή πρέπει να πληροί.

Η διαδικασία αυτή δεν εφαρμόζεται συνήθως για μικρά περιφερειακά έργα. Σε κάθε περίπτωση η προθεσμία παραλαβής των αιτήσεων των αιτήσεων συμμετοχής δεν πρέπει να είναι μικρότερη των 37 ημερών από την ημερομηνία αποστολής της προκήρυξης (υπόδειγμα Ε6.2) και η προθεσμία παραλαβής των προσφορών δεν μπορεί να είναι μικρότερη από 40 ημέρες από την έγγραφη πρόσκληση των διαγωνιζομένων που μπορούν να μειωθούν σε 26 ημέρες με ύπαρξη προδημοσίευσης στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και τις ελληνικές εφημερίδες.

5.3          Διαδικασία με διαπραγμάτευση

5.3.1.        Γενικά

Η διαπραγμάτευση είναι εξαιρετική περίπτωση που μπορεί να εφαρμοστεί μόνο όταν συντρέχουν ορισμένες προϋποθέσεις / όροι. Διακρίνονται δύο ομάδες περιπτώσεων (άρθρο 9 του ΠΔ 346/98):


·                Η 1η ομάδα περιλαμβάνει τις περιπτώσεις για τις οποίες απαιτείται να προηγηθεί δημοσίευση σχετικής προκήρυξης στην εφημερίδα της ΕΕ και τον Ελληνικό Τύπο (υπόδειγμα Ε6.3). Σε αυτή απαριθμούνται 3 περιπτώσεις, από τις οποίες:

-            Η πρώτη αφορά ανάθεση με διαπραγμάτευση μετά από αποτυχούσα ανοικτή ή κλειστή διαδικασία.

-            Η δεύτερη αφορά διαπραγμάτευση όταν η φύση των εργασιών και αστάθμητοι παράγοντες δεν επιτρέπουν μια προκαταρτική και συνοπτική τιμολόγηση.

-            Η τρίτη αφορά περιπτώσεις που η φύση των εργασιών ιδίως στην περίπτωση διανοητικών τέτοιων (όπως είναι οι μελέτες) είναι τέτοια που οι προδιαγραφές της σύμβασης δεν είναι δυνατόν να διατυπωθούν με ακρίβεια.

·                Η 2η υποομάδα περιλαμβάνει περιπτώσεις για τις οποίες δεν απαιτείται δημοσίευση προκήρυξης. Από τη 2η υποομάδα, για την ανάθεση μελετών της Υπηρεσίας ενδιαφέρει:

-            η περίπτωση δ του άρθρου 9 του ΠΔ 346/98 που αφορά στην απευθείας ανάθεση λόγω του επείγοντος που δεν οφείλεται στην Αναθέτουσα Αρχή και

-            η περίπτωση ε που αφορά συμπληρωματικές υπηρεσίες λόγω απρόβλεπτων περιστάσεων με συμπληρωματικές συμβάσεις συνολικής αξίας μέχρι το 50% της αξίας της αρχικής σύμβασης.

·                Στις διαδικασίες με διαπραγμάτευση ισχύουν τα χρονικά όρια της παραγράφου 5.2.

5.4          Διαγωνισμοί μελετών

Δεν πρόκειται για συνήθη διαδικασία για μικρά περιφερειακά έργα και τηρούνται οι ακόλουθες ελάχιστες διαδικασίες:

·                Οι διαγωνισμοί δεν περιορίζονται στην επικράτεια κράτους μέλους.

·                Οι συμμετοχή είναι ελεύθερη τόσο στα φυσικά όσο στα νομικά πρόσωπα.

·                Οι μελέτες υποβάλλονται ανώνυμα.

·                Τα κριτήρια επιλογής δημοσιεύονται στην προκήρυξη του διαγωνισμού.

Δεν απαιτείται ενδεικτική δημοσίευση για τους διαγωνισμούς μελετών αλλά απαιτείται δημοσίευση στην Υπηρεσία Επισήμων Δημοσιεύσεων της ΕΕ και στον ελληνικό τύπο με το ίδιο κείμενο (υπόδειγμα Ε11) όταν το κόστος προσφερόμενης υπηρεσίας η βραβείων υπερβαίνει τα 200.000 ευρώ. Ισχύουν τα χρονικά όρια του άρθρου 33 του ΠΔ 346/1998 όπως και οι σχετικοί κανόνες δημοσιότητας.

Μετά την σύναψη σύμβασης η λήξης του διαγωνισμού αποστέλλεται στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και τον Ελληνικό Τύπο το αργότερο σε 48 ημέρες από το αποτέλεσμα του διαγωνισμού γνωστοποίηση  με τα αποτελέσματα της σχετικής διαδικασίας και σύμφωνα με το άρθρο 16 του ΠΔ 346/1998 (υπόδειγμα Ε12).

6.          ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΓΙΑ ΜΕΛΕΤΕΣ ΑΜΟΙΒΗΣ ΚΑΤΩΤΕΡΗΣ ΤΩΝ 200.000 Ευρώ.

6.1     Για την υπόψη περίπτωση μελετών έχει εφαρμογή ο Ν. 716/77 και το ΠΔ 194/79.

6.2     Οι υπόψη μελέτες της Υπηρεσίας αναθέτονται συνήθως βάσει του άρθρου 11 παρ. 7 του Ν. 716/77.

6.3     Σύνταξη Πρόσκλησης Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος Μελέτης.

Ο Προϊστάμενος του Τμήματος Μελετών αναθέτει σε αρμόδιο Μηχανικό τη σύνταξη πρόσκλησης ενδιαφέροντος.

Η Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος ορίζει συνοπτικά το αντικείμενο της μελέτης – την ημερομηνία λήξης της εκδήλωσης ενδιαφέροντος – τους δυνάμενους να εκδηλώσουν ενδιαφέρον μελετητές – την υπολογιζόμενη αμοιβή – ότι η ανάθεση θα γίνει κατ΄ εφαρμογή της παρ. 7 του άρθρου 11 του Ν. 716/77 – τον τίτλο της μελέτης – ότι


πληροφορίες δίδονται από την Υπηρεσία  – ότι τα δικαιολογητικά θα κατατεθούν στο πρωτόκολλο της Υπηρεσίας - και ότι η επιλογή θα γίνει με τα κριτήρια του άρθρου 2 του ΠΔ 194/79.

6.4     Διαδικασίες πριν την υποβολή αιτήσεων εκδήλωσης ενδιαφέροντος.

·                Ο αρμόδιος μηχανικός συντάσσει σχέδιο αποφάσεως (υπόδειγμα Ε8) με την οποία:

-            εγκρίνεται η διάθεση πίστωσης

-            εγκρίνεται η Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος.

-            εξουσιοδοτείται ο Διευθυντής της Υπηρεσίας  να προωθήσει τις διαδικασίες επιλογής του μελετητή.

Η Απόφαση υπογράφεται από τον συντάξαντα, τον Τμηματάρχη Μελετών και τον Διευθυντή της Υπηρεσίας και προωθείται για υπογραφή στον Προϊστάμενό τους

·                Μετά την υπογραφή της ανωτέρω απόφασης, εγκρίνονται η Πρόσκληση Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος από το Διευθυντή της Υπηρεσίας. Ο αρμόδιος Μηχανικός στέλνει, με διαβιβαστικό που υπογράφει ο Διευθυντής της Υπηρεσίας και διεκπεραιώνει το πρωτόκολλο, αντίγραφο της Πρόσκλησης Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος στο ΤΕΕ για δημοσίευση στο ενημερωτικό του δελτίο τουλάχιστον 20 ημέρες πριν από τη λήξη της παραλαβής της εκδήλωσης ενδιαφέροντος.

Συγχρόνως συντάσσει περίληψη της Πρόσκλησης Εκδήλωσης Ενδιαφέροντος και διαβιβαστικό για αποστολή στις εφημερίδες που μονογράφονται από τον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας και παραδίδονται στο πρωτόκολλο για διεκπεραίωση.

·                Το πρωτόκολλο της Υπηρεσίας παραλαμβάνει τους φακέλους εκδήλωσης ενδιαφέροντος που θα του παραδοθούν και τους πρωτοκολλεί αυθημερόν.

7.          ΣΧΕΤΙΚΑ ΕΝΤΥΠΑ

ΔΠΜ2/Ε1

Σύσταση ομάδας εργασίας σύνταξης τευχών πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος

ΔΠΜ2/Ε2

Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος

ΔΠΜ2/Ε3

Συγγραφή Υποχρεώσεων

ΔΠΜ2/Ε4

Έγκριση Πίστωσης

ΔΠΜ2/Ε5

Έγκριση Συμβατικών Τευχών Μελέτης

ΔΠΜ2/Ε6

Προκήρυξη προς δημοσίευση στην ΕΕ ανοικτή διαδικασία.

ΔΠΜ2/Ε7

Πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος

ΔΠΜ2/Ε8

Προκήρυξη Προκαταρκτικής Ενημέρωσης

ΔΠΜ2/Ε9

Ανακοίνωση Ανάθεσης Σύμβασης

ΔΠΜ2/Ε10

Προκήρυξη προς δημοσίευση στην ΕΕ κλειστή διαδικασία.

ΔΠΜ2/Ε11

Προκήρυξη προς δημοσίευση στην ΕΕ διαδικασία με διαπραγμάτευση.

ΔΠΜ2/Ε12

Προκήρυξη Διαγωνισμού Μελέτης

ΔΠΜ2/Ε13

Αποτέλεσμα Διαγωνισμού Μελετών

ΔΠΜ2/Ε14

Έγκριση Πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος

8.          ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΜΕΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Εγγραφή σε ΣΑΕ - ΣΑΜ - ΣΑΝΑ - ΣΑΕΠ - ΚΑΕ / ΠΔΕ           κωδικός ΔΠΜ-1


9.          ΕΠΟΜΕΝΕΣ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ

Ορισμός επιτροπής αξιολόγησης                                        κωδικός ΔΠΜ-3

10.          ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΩΝ ΑΝΑΘΕΣΗΣ ΜΕΛΕΤΩΝ

10.1          Παραλληλισμός διαδικασιών ανάθεσης Ν. 716/77 και Οδηγίας 92/50.

Σύμφωνα με την εγκύκλιο του ΥΠΕΧΩΔΕ με αριθμό 40/93 «για την σύναψη σύμβασης μελέτης ή για τη διενέργεια διαγωνισμού μελετών», οι αναθέτουσες αρχές εφαρμόζουν διαδικασίες προσαρμοσμένες στις διατάξεις της κοινοτικής οδηγίας 92/50. Ειδικότερα:

«α)     Ανοικτή διαδικασία που αντιστοιχεί στη διαδικασία του άρθρου 11 παρ. 7 του Ν. 716/77, με ταυτόχρονη εφαρμογή των κριτηρίων σύναψης των συμβάσεων που προβλέπονται από το άρθρο 36 της οδηγίας 92/50.

β)       Κλειστή διαδικασία που αντιστοιχεί στη διαδικασία του άρθρου 11 παρ. 5 του Ν. 716/77, με ταυτόχρονη εφαρμογή των κριτηρίων σύναψης των συμβάσεων που προβλέπονται από το άρθρο 36 της οδηγίας 92/50.

γ)           Διαδικασία με διαπραγμάτευση (άρθρο 1 παρ. στ’ και άρθρο 11 παρ. 2 και 3 της οδηγίας 92/50):

-            Υφίσταται δυνατότητα εφαρμογής της περίπτωσης γ΄ της παρ. 3 του άρθρου 11 της οδηγίας 92/50, που αντιστοιχεί στην ανάθεση μελέτης στον βραβευθέντα σε διαγωνισμό ιδεών ή προσχεδίων σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παρ. 6 του άρθρου 11 του Ν. 716/77 και στην Υπουργική Απόφαση με αριθμό Ε/27960/1165/1970 “Περί εγκρίσεως προδιαγραφών αρχιτεκτονικών διαγωνισμών και όρων διενέργειας αυτών”».

Εν προκειμένω γίνεται μια προσπάθεια παραλληλισμού των διαδικασιών του Ν. 716/77 με τις διαδικασίες που προβλέπονται στην οδηγία 92/50 και ταυτόχρονη εφαρμογή των διατάξεων της οδηγίας που αναφέρονται στα κριτήρια σύναψης των συμβάσεων και συγκεκριμένα του άρθρου 36 αυτής. Ειδικότερα:

1)              Η διαδικασία της παραγράφου 5 του άρθρου 11 του Ν. 716/77, όπως κάθε κλειστή διαδικασία, ολοκληρώνεται σε δύο στάδια. Κατά το μεν πρώτο ο εργοδότης επιλέγει, μεταξύ των Γραφείων Μελετών που εκδήλωσαν ενδιαφέρον μετά από τη δημοσίευση προκήρυξης, έναν συγκεκριμένο αριθμό γραφείων τα οποία συγκεντρώνουν τις απαραίτητες τυπικές προϋποθέσεις για την ανάληψη της μελέτης και στη συνέχεια αυτά καλούνται να υποβάλλουν, εντός τακτής προθεσμίας, ειδική προκαταρκτική μελέτη ή έκθεση. Κατά το δεύτερο στάδιο ακολουθεί η ουσιαστική αξιολόγηση των μελετών που έχουν υποβληθεί και στη συνέχεια ανατίθεται η εκπόνηση της μελέτης στον υποβάλλοντα την αρτιότερη, από τεχνικοοικονομική άποψη, λύση.

Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στο ζήτημα που προκύπτει αναφορικά με τα κριτήρια ανάθεσης της μελέτης. Όπως αναφέρει η εγκύκλιος 40/93 «για τις αμοιβές των μηχανικών ισχύουν τα οριζόμενα στο Π.Δ. 696/74 “περί αμοιβών μηχανικών” όπως τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε από το Π.Δ. 515/89, καθώς και οι αποφάσεις σχετικά με τον καθορισμό ποσοστού εκπτώσεων και συνεπώς στις περιπτώσεις που καλύπτονται από την ανωτέρω νομοθεσία δεν εφαρμόζεται ως κριτήριο ανάθεσης της σύμβασης το κριτήριο της «τιμής». Τα κριτήρια σύναψης συμβάσεων που είναι δυνατόν να τεθούν, σε συνδυασμό με τα οριζόμενα στο Ν. 716/77 και τα εκτελεστικά του Π.Δ. (Π.Δ. 194/79), είναι κατά περίπτωση μεταβλητά και αφορούν στη συγκεκριμένη σύμβαση.  Αυτά μπορούν να είναι, π.χ., η τεχνική προσέγγιση του θέματος, η προθεσμία παράδοσης, η προτεινόμενη μεθοδολογία, η τεχνική υποστήριξη μετά την εκπόνηση της μελέτης, η αποδεδειγμένη εμπειρία και τεχνογνωσία σε μελέτες εξειδικευμένων έργων. Τα κριτήρια αυτά είναι ενδεικτικά και η αναθέτουσα αρχή δύναται να ορίσει και άλλα ανάλογα με τη φύση της μελέτης».


Με την εν λόγω αναφορά γίνεται σαφές πως κριτήριο ανάθεσης σύμβασης μελέτης όπου ισχύουν τα οριζόμενα στο Π.Δ. 696/74, αναφορικά με τα κατώτερα όρια αμοιβών των μηχανικών, δεν μπορεί να είναι η τιμή. Αυτή μπορεί να λειτουργήσει μόνο στις εξαιρετικές εκείνες περιπτώσεις όπου δεν υπάρχει καθορισμένο τιμολόγιο αμοιβής και τότε μπορεί κατά την κρίση της αρχής να λειτουργήσει ως κριτήριο είτε «η πλέον συμφέρουσα προσφορά» είτε απλώς «η χαμηλότερη προσφορά».            

2)              Αναφορικά με τη διαδικασία της παραγράφου 6 του άρθρου 11 του Ν. 716/77 και συγκεκριμένα τη διαδικασία διενέργειας αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, θα πρέπει να αναφερθεί πως αποτελεί εξαιρετική διαδικασία, η οποία θα πρέπει να επιλέγεται από τον εργοδότη, κυρίως για μελέτες έργων ιδιαιτέρας σημασίας.

Ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός, ως διαδικασία, καθίσταται η πλέον χρονοβόρα και ως εκ τούτου δεν συνάδει με έργα κατεπείγοντος χαρακτήρα. Η υποχρέωση υποβολής προσχεδίων ή ιδεών εκ μέρους των συμμετεχόντων, η ολοκλήρωση της διαδικασίας σε δύο στάδια και η σύσταση τριών (3) διαφορετικών επιτροπών κατά τη διενέργεια του διαγωνισμού, κρίνονται ως οι τρεις βασικότεροι παράγοντες επιβάρυνσης από άποψη χρόνου της όλης διαδικασίας.

Από την άλλη πλευρά και για όλους τους παραπάνω λόγους, ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός ως διαδικασία παρουσιάζει ποιοτική υπεροχή έναντι των λοιπών διαδικασιών ανάθεσης, επιτυγχάνοντας τρεις βασικούς στόχους:

-            Εξασφαλίζει μεγαλύτερη διαφάνεια κατά τη διενέργεια της διαδικασίας, καθώς, σε όλη τη διάρκεια έως και την απονομή των βραβείων, η μυστικότητα των διαγωνιζομένων «τηρείται αυστηρώς». Αυτό επιτυγχάνεται με την υποβολή της προσφοράς εντός σφραγισμένου δέματος το οποίο εξωτερικά φέρει μόνο έναν αριθμό και εντός αυτού τίθεται σφραγισμένος αδιαφανής φάκελος με τα στοιχεία του συμμετέχοντος στο διαγωνισμό.

-            Μειώνει σημαντικά το ποσοστό αστοχίας της υπό ανάθεση μελέτης, καθώς γίνεται υποβολή συγκεκριμένων λύσεων ή προσχεδίων (και όπου αυτό απαιτείται ακόμη και προπλασμάτων), με αποτέλεσμα κατά την ανάθεση εκπόνησης της μελέτης να υφίστανται ήδη οριστικές και συγκεκριμένες λύσεις επί βασικών ζητημάτων του έργου.

-            Παρέχει τη δυνατότητα αξιοποίησης και άλλων ιδεών και προσχεδίων, εκτός αυτών του βραβευθέντος με το πρώτο βραβείο, καθώς παρέχεται από τη διαδικασία τόσο η δυνατότητα απονομής και άλλων βραβείων (3-5) όσο και η δυνατότητα εξαγοράς κάποιων ιδεών προσχεδίων, αν κάτι τέτοιο κριθεί αναγκαίο από τον αγωνοθέτη, μετά από πρόταση της κριτικής επιτροπής.  

10.2          Πλεονεκτήματα – μειονεκτήματα ανάθεσης μελέτης με Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό

Η διαδικασία ανάθεσης μελετών με τη διενέργεια αρχιτεκτονικού διαγωνισμού αποτελεί εξαιρετική διαδικασία και αφορά κυρίως έργα ιδιαίτερης σημασίας, τα οποία δεν είναι κατεπείγοντα και δεν απαιτούν απολύτως εξειδικευμένη επεξεργασία - μελέτη. Σε σύγκριση με τις λοιπές διαδικασίες ανάθεσης μελετών, όπως αυτές ρυθμίζονται στο Ν. 716/77 και συγκεκριμένα στις παραγράφους 5 και 7 του άρθρου 11, μπορεί να διατυπωθεί η άποψη ότι η ανάθεση εκπόνησης μελέτης με τη διενέργεια αρχιτεκτονικού διαγωνισμού παρουσιάζει ποιοτική υπεροχή ως προς το αποτέλεσμα, αλλά συγχρόνως υστερεί χρονικά έναντι αυτών, καθώς εκ των πραγμάτων καθίσταται χρονοβόρα.

Οι βασικότεροι παράγοντες οι οποίοι επιβαρύνουν χρονικά τη διαδικασία διενέργειας αρχιτεκτονικού διαγωνισμού είναι οι εξής:

1)              Η αναγκαιότητα υποβολής συγκεκριμένων λύσεων επί ορισμένου ζητήματος του έργου ή ακόμη και η υποβολή προσχεδίων και προπλασμάτων, αναλόγως του είδους του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού (ιδεών, προσχεδίων, κλιμακωτός),

2)              Η ολοκλήρωση της διαδικασίας αξιολόγησης σε δύο διαφορετικά στάδια (Α΄ φάση - προκριματικό στάδιο  και Β΄ φάση - ουσιαστική και συγκριτική αξιολόγηση των προτεινόμενων λύσεων),


3)              Η σύσταση τριών διαφορετικών επιτροπών για την άρτια και διαφανή διεξαγωγή της διαδικασίας. 

Σε ό,τι αφορά καταρχήν τον πρώτο εκ των τριών παραγόντων, είναι φανερό πως η υποχρέωση υποβολής συγκεκριμένων λύσεων και δη προσχεδίων και προπλασμάτων από τους συμμετέχοντες στον διαγωνισμό, προϋποθέτουν τη χορήγηση επαρκούς χρονικού διαστήματος από τη δημοσίευση της προκήρυξης έως την υποβολή τους. Αντιθέτως, ο Ν. 716/77 τόσο στη διαδικασία του άρθρου 5 (η οποία αντιστοιχεί στην κλειστή διαδικασία της οδηγίας 92/50 βλέπε εγκ. 40/93 ΥΠΕΧΩΔΕ) όσο και στη διαδικασία του άρθρου 7 (η οποία αντιστοιχεί στην ανοικτή διαδικασία την οδηγίας 92/50 βλέπε εγκ. 40/93 ΥΠΕΧΩΔΕ), όπου η επιλογή γίνεται βάσει μόνο των τεχνικών χαρακτηριστικών των συμμετεχόντων στον διαγωνισμό, προβλέπει ως προθεσμία υποβολής έγγραφης εκδήλωσης ενδιαφέροντος όχι συντομότερη των είκοσι (20) ημερών από την ημερομηνία δημοσίευσης της διακήρυξης στο Ενημερωτικό Δελτίο του Τ.Ε.Ε. Είναι φανερό πως στην περίπτωση του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού η εφαρμογή μίας τέτοιας, έστω και κατ΄ ελάχιστον, προθεσμίας δεν θα ήταν σε καμία περίπτωση εφικτή, καθώς και μόνο η επεξεργασία των στοιχείων ενός κτιριολογικού προγράμματος από τους συμμετέχοντες κρίνεται ως ιδιαίτερα πολύπλοκη και δύσκολη.

Αναφορικά με τη διαδικασία αξιολόγησης θα πρέπει να σημειωθεί ότι αυτή διεξάγεται σε δύο φάσεις και συγκεκριμένα στην πρώτη φάση γίνεται ο  προκριματικός έλεγχος, στον οποίο περιλαμβάνονται ο έλεγχος συμβατότητας της προτεινόμενης λύσης με το κτιριολογικό πρόγραμμα και η επάρκεια των τυπικών προσόντων των συμμετεχόντων. Η δεύτερη φάση συνίσταται στην ουσιαστική αξιολόγηση των προκριθησομένων προσχεδίων και στη μεταξύ τους συγκριτική αξιολόγηση για την ανάδειξη της αρτιότερης τεχνικοοικονομικά λύσης. Κατά συνέπεια, ο χρόνος περαίωσης της συγκεκριμένης διαδικασίας είναι συνάρτηση του αριθμού των υποβληθεισομένων μελετών και της πολυπλοκότητας του τιθέμενου προβλήματος. Στη διαδικασία του άρθρου 5 του Ν. 716/77, αν και προβλέπεται η υποβολή προκαταρκτικής έκθεσης ή ακόμη και σε εξαιρετικές περιπτώσεις η υποβολή προκαταρκτικής μελέτης, αυτή γίνεται μόνο μεταξύ συγκεκριμένου αριθμού γραφείων και ως εκ τούτου κρίνεται ως συντομότερη διαδικασία. Για τη διαδικασία του άρθρου 7 δεν τίθεται ζήτημα, καθώς η επιλογή γίνεται βάσει των τεχνικών χαρακτηριστικών των συμμετεχόντων Γραφείων και μόνο.

Τέλος  η σύσταση τριών διαφορετικών επιτροπών και συγκεκριμένα της Γνωμοδοτικής Επιτροπής Αρχιτεκτονικών Διαγωνισμών, της Επιτροπής Επεξεργασίας Διακηρύξεων και Προγραμμάτων Διαγωνισμών και τέλος της Κριτικής Επιτροπής, με διακριτούς ρόλους και με συγκεκριμένες αρμοδιότητες επί διαφορετικών σταδίων της διαδικασίας, ναι μεν καθιστούν τον αρχιτεκτονικό διαγωνισμό μια ασφαλή και άρτια διαδικασία, συγχρόνως όμως απαιτούν σημαντικά χρονικά περιθώρια για τη σύσταση, τη σύγκλιση και τη λήψη αποφάσεων από τις εν λόγω επιτροπές.

Προς επιβεβαίωση των ανωτέρω αναφέρεται η διάταξη της παραγράφου 12 του άρθρου 11 του Ν. 716/77, όπου προβλέπεται ειδική προθεσμία ολοκλήρωσης της διαδικασίας διενέργειας του διαγωνισμού εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος. Ειδικότερα για τη διαδικασία της παραγράφου 7 του άρθρου 11 του Ν. 716/77, η παράγραφος 12 του ίδιου άρθρου προβλέπει πως η υπογραφή της σύμβασης εκπόνησης της μελέτης πρέπει να πραγματοποιηθεί εντός προθεσμίας δύο (2) μηνών από τη δημοσίευση της πρόσκλησης εκδήλωσης ενδιαφέροντος στο Ενημερωτικό Δελτίο του Τ.Ε.Ε.  Για τη διαδικασία διενέργειας αρχιτεκτονικού διαγωνισμού η εν λόγω προθεσμία ορίζεται στους έξι (6) μήνες.  Ας σημειωθεί ότι, στην πράξη, οι χρόνοι που συνήθως απαιτούνται είναι περίπου διπλάσιοι των ανωτέρω οριζομένων.  Σε περίπτωση μη τήρησης των παραπάνω προθεσμιών, η υπογραφή της σύμβασης μπορεί να πραγματοποιηθεί μόνο με τη σύμφωνη γνώμη του αναδόχου, διαφορετικά η ανάθεση της μελέτης επαναπροκηρύσσεται. Ο νομοθέτης κατά τον προσδιορισμό των παραπάνω προθεσμιών έλαβε υπόψη του την πολυπλοκότητα της διαδικασίας του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού και για το λόγο αυτό επεξέτεινε την προθεσμία ολοκλήρωσης του στους έξι (6) μήνες. Σημειώνεται δε, ότι καμία τέτοια αναφορά δεν γίνεται για τη διαδικασία της παραγράφου 5 του άρθρου 11 του Ν. 716/77.

Λαμβάνοντας υπόψη τα ανωτέρω γίνεται κατανοητό πως η διαδικασία διενέργειας αρχιτεκτονικού διαγωνισμού δεν συνάδει με έργα κατεπείγοντος χαρακτήρα, καθώς από άποψη χρόνου, υστερεί σημαντικά έναντι των λοιπών διαδικασιών ανάθεσης εκπόνησης μελετών.


Σε ό,τι αφορά όμως στην αποτελεσματικότητα και στην ποιότητα του επιδιωκόμενου αποτελέσματος, ο αρχιτεκτονικός διαγωνισμός παρουσιάζει ποιοτικό πλεονέκτημα, καθώς η υποβολή συγκεκριμένων προσχεδίων βασιζόμενων σε «άρτιο και σαφές οικοδομικό πρόγραμμα» και σε «οριστικά δεδομένα» μειώνουν την πιθανότητα αστοχίας της μελέτης που βρίσκεται υπό ανάθεση. Επιπλέον, ήδη κατά το στάδιο υποβολής των προσχεδίων, προτείνονται λύσεις επί βασικών προβλημάτων του έργου, παρουσιάζεται μια ολοκληρωμένη πρόταση με τη μορφή προσχεδίων (όπου αυτό απαιτείται και με προπλάσματα) και προσεγγίζεται σε όσο το δυνατό μεγαλύτερο βαθμό η αρτιότερη, από τεχνικής και οικονομικής άποψης, λύση.

Αντιθέτως τόσο στη διαδικασία της παραγράφου 5 του άρθρου 11 Ν. 716/77, αλλά κυρίως στη διαδικασία της παραγράφου 7 του ίδιου άρθρου, δεν προβλέπεται η υποβολή αναλόγων προσχεδίων και όπως είναι φυσικό δεν υπάρχει αντιστοιχία μεταξύ της τελικής επιλογής του αναδόχου και του επιδιωκόμενου αποτελέσματος, αλλά αυτή γίνεται βάσει άλλων κριτηρίων, τα οποία δύναται η αναθέτουσα αρχή να ορίσει ανάλογα με τη φύση της μελέτης.