1.     θεσμικο πλαισιο

Πέρα από το βασικό δίκαιο που διέπει την Περιφερειακή, Νομαρχιακή και Δημοτική – Κοινοτική Αυτοδιοίκηση, δηλ.:

·                Το Ν 2503/97 (ΦΕΚ 107 Α/30-5-1997) «Διοίκηση, οργάνωση, στελέχωση της Περιφέρειας, ρύθμιση θεμάτων για την τοπική αυτοδιοίκηση και άλλες διατάξεις»,

·                Το ΠΔ 30/96 (ΦΕΚ 21 Α/2-2-1996) «Κώδικας Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης» και

·                Το ΠΔ 410/95 (ΦΕΚ 231 Α/14-11-1995) «Δημοτικός και Κοινοτικός Κώδικας»,

το θεσμικό πλαίσιο που διέπει τα θέματα των τευχών δημοπράτησης δημοσίων έργων περιφερειών, νομαρχιών και ΟΤΑ περιλαμβάνει κυρίως τα εξής:

·                Το Ν. 1418/84 (ΦΕΚ 23 Α/29-2-1984) «Δημόσια Έργα και ρυθμίσεις συναφών θεμάτων», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει,

·                Το ΠΔ 609/85 (ΦΕΚ 223 Α/31-12-1985) «Κατασκευή Δημοσίων Έργων», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει,

·                Το ΠΔ 334/2000 (ΦΕΚ 279 Α/21-12-2000) «Προσαρμογή της Ελληνικής Νομοθεσίας για τα δημόσια έργα προς τις διατάξεις της Οδηγίας 93/37 ΕΟΚ», όπως τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε,

·                Το ΠΔ 57/2000 (ΦΕΚ 279 Α/21-12-2000) «Προσαρμογή της Ελληνικής Νομοθεσίας προς τις διατάξεις της οδηγίας 93/38/ΕΟΚ (περί συντονισμού των διαδικασιών σύναψης συμβάσεων στους τομείς ύδατος, ενέργειας, μεταφορών και τηλεπικοινωνιών)», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει,

·                Το ΠΔ 131/98 (ΦΕΚ 105 Α/19-5-1998) «Όργανα που αποφασίζουν ή γνωμοδοτούν και ειδικές ρυθμίσεις σε θέματα δημοσίων έργων αρμοδιότητας των Περιφερειών», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει,

·                Το ΠΔ 186/96 (ΦΕΚ 145 Α/4-7-1996) «Όργανα που αποφασίζουν ή γνωμοδοτούν και ειδικές ρυθμίσεις σε θέματα έργων αρμοδιότητας των Νομαρχιακών Αυτοδιοικήσεων (Ν.Δ.) και των νομικών προσώπων και επιχειρήσεών τους», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει,

·                Το ΠΔ 171/87 (ΦΕΚ 84 Α/2-6-1987) «Δημοτικά Έργα – Έργα Ο.Τ.Α.», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει,

·                Τις γενικές και ειδικές περί μισθώσεως έργου διατάξεις του Αστικού Κώδικα, ως γενικό νομικό μανδύα.

Αξίζει να σημειωθούν τα ακόλουθα:

·                Στο ΠΔ 609/85 καθορίζονται ρητά μόνο τα ελάχιστα περιεχόμενα της διακήρυξης δημοπρασίας, ενώ ο αριθμός και η σειρά ισχύος των υπόλοιπων συμβατικών τευχών μπορεί να ορίζεται κατά περίπτωση από την Αναθέτουσα Αρχή στην αντίστοιχη διακήρυξη. Στο ΠΔ 171/87, Άρθρο 4, και μόνο για την περίπτωση που δεν έχει γίνει σχετική αναφορά στη διακήρυξη, ορίζεται η εξής σειρά ισχύος των συμβατικών τευχών:

-            Διακήρυξη,

-            Τιμολόγιο,

-            Προϋπολογισμός,

-            Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων,

-            Γενική Συγγραφή Υποχρεώσεων,

-            Τεχνική Περιγραφή του έργου και σχέδια της μελέτης.

·                Η παλαιότερη Γενική Συγγραφή Υποχρεώσεων (ΠΔ 56/73, 11/3/1974), αν και δεν καταργήθηκε επίσημα, έχει πάψει πλέον να χρησιμοποιείται ως έχει στη μεγάλη πλειοψηφία των έργων.

·                Στα περισσότερα συμβατικά τεύχη Περιφερειακών έργων γίνεται αναφορά στην ανωτέρω Γενική Συγγραφή Υποχρεώσεων, μόνο στο βαθμό που οι επιμέρους διατάξεις της δεν αντίκεινται σε μεταγενέστερη νομοθεσία που είναι εκάστοτε σε ισχύ.

·                Τμήματα ή άρθρα της εν λόγω Γενικής Συγγραφής, τροποποιημένα ή όχι, συνήθως ενσωματώνονται στο Τεύχος της Ειδικής Συγγραφής Υποχρεώσεων υπό τον τίτλο «Γενικοί Όροι» ή και στα εκάστοτε επιμέρους άρθρα. 

2.     συγκεντρωση και αξιολογηση στοιχειων

Οι εταιρείες που απαρτίζουν την ομάδα του Συμβούλου διαθέτουν εκτεταμένο αρχείο και έχουν συμμετάσχει στην εκπόνηση τευχών δημοπράτησης για όλες τις κατηγορίες έργων της σύμβασης. Επίσης, σημαντική προεργασία στα θέματα των προτύπων τευχών δημοπράτησης έχει γίνει κατά τη διάρκεια του έργου «Σύμβουλος Εθνικών Κοστολογίων για τα Δημόσια Έργα(ΣΕΚ/ΔΕ)», στο οποίο συμμετείχαν ενεργά βασικά στελέχη της ομάδας του παρόντος έργου.

Βάσει των ανωτέρω, ο Σύμβουλος συνέλεξε αντιπροσωπευτικά δείγματα των ακόλουθων τευχών δημοπράτησης, για όλα τα είδη έργων (οδοποιία, υδραυλικά, λιμενικά, κτιριακά, Η/Μ, ΧΥΤΑ, έργα πρασίνου):

·                Διακήρυξη,

·                Τιμολόγιο,

·                Προϋπολογισμός,

·                Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων,

·                Γενική Συγγραφή Υποχρεώσεων,

·                Τεχνική Συγγραφή Υποχρεώσεων,

·                Τεχνική Περιγραφή.

Η συλλογή των υπαρχόντων στοιχείων ενισχύθηκε με την καταγραφή των απόψεων των φορέων υλοποίησης και διαχείρισης των Περιφερειακών έργων, που υλοποιήθηκε με τη διοργάνωση συσκέψεων στις έδρες των Περιφερειών και στις αντίστοιχες Διευθύνσεις Δημοσίων Έργων. Τα στοιχεία που υπέστησαν επεξεργασία, συλλέγησαν κατά τις διαδοχικές επισκέψεις στις Περιφέρειες Κ. Μακεδονίας, Κρήτης, Ιονίων Νήσων, Ηπείρου και Βορείου Αιγαίου, μαζί με τα τεύχη δημοπράτησης επιλεγμένων έργων που παρασχέθηκαν από τον ΕΣΠΕΛ με τη συνδρομή της ΕΠΠΕ.  Τα ανωτέρω στοιχεία συμπληρώθηκαν και με τις απόψεις υπηρεσιακών παραγόντων και στελεχών, που προέκυψαν από κατ’ ιδίαν συζητήσεις. 

Τα επεξεργασμένα στοιχεία, καθώς και τα πρόσ­θετα στοιχεία και απόψεις, ελήφθησαν υπόψη κατά τη σύνταξη των τευχών δημοπράτησης.  Η επεξεργασία των διαθέσιμων στοιχείων συνίστατο στην καθαρογραφή ορισμένων μερικά χειρόγραφων κειμένων, στη μεταγλώττισή τους, στο διαχωρισμό νομικών από τεχνικά κείμενα, στο διαχωρισμό γενικών όρων από ειδικούς και στην ηλεκτρονική ταξινόμηση, ανασύνταξη και τροποποίηση / προσαρμογή. 

Το υλικό αυτό, σε συνδυασμό με το υλικό που προέκυψε από την καταγραφή, αξιολόγηση και κριτική ενσωμάτωση της διεθνούς εμπειρίας (βλ. Κεφ. 3), αποτελεί τη βάση της προτεινόμενης δομής των προτύπων τευχών δημοπράτησης (βλ. Κεφ. 5).  Στην προτεινόμενη τυποποίηση των τευχών δημοπράτησης, δόθηκε ιδιαίτερη βαρύτητα στην άρση των υφιστάμενων προβλημάτων και δυσλειτουργιών (βλ. Κεφ. 4).

Τέλος, καταβλήθηκε κάθε προσπάθεια στον οριζόντιο έλεγχο για τον εντοπισμό αντιθέσεων / πλεονασμών μεταξύ των επεξεργασμένων τευχών και την εξάλειψή τους.

3.     διεθνησ εμπειρια

Η διεθνής εμπειρία σχετικά με τα πρότυπα τεύχη δημοπράτησης αντλήθηκε κυρίως από τις ακόλουθες πηγές (βλ. και τεχνική προσφορά):

·                Τα πρότυπα τεύχη δημοπράτησης της FIDIC (International Federation of Consulting Engineers) και συγκεκριμένα:

-            Conditions of Contract for Building and Engineering Works Designed by the Employer: The Construction Contract,

-            Conditions of Contract for Plant and Design-Build,

-            Short Form of Contract.

·                Τις γενικές διατάξεις δημοσίων έργων και τα πρότυπα τεύχη δημοπράτησης της Γερμανίας και συγκεκριμένα:

-            Γενικές διατάξεις ανάθεσης δημοσίων έργων – DIN 1960 (Algemeine Bestimmungen für die Vergabe von Bauleistungen),

-            Γενική Συγγραφή Υποχρεώσεων - DIN1961 (Algemeine Vertragsbedingungen für die Ausführung von Bauleistungen),

-            Γενική Τεχνική Συγγραφή Υποχρεώσεων (Algemeine Technische Vertragsbedingungen für Bauleistungen, DIN 18299 – DIN 18451),

-            Πρόσθετες Τεχνικές Συγγραφές Υποχρεώσεων (Zusätzliche Technische Vertragsbedingungen für Bauleistungen),

-            Πρότυπα Περιγραφικά Τιμολόγια Κτιριακών, Υδραυλικών και Έργων Οδοποιίας (Standard Leistungskataloge für Straßenbau, Wasserbau und Bauwesen).

4.     προβληματα - δυσλειτουργιεσ

Τα προβλήματα και οι δυσλειτουργίες που αφορούν στα τεύχη δημοπράτησης, όπως αυτά καταγράφηκαν βάσει της εμπειρίας του Συμβούλου στη διαχείριση και αξιολόγηση έργων του Β’ ΚΠΣ, των επαφών με τους φορείς διαχείρισης και υλοποίησης έργων του Γ’ ΚΠΣ, αλλά και της διερεύνησης που πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια του έργου «Σύμβουλος Εθνικών Κοστολογίων για τα Δημόσια Έργα (ΣΕΚ/ΔΕ)», είναι κυρίως τα ακόλουθα:

·                Απουσία επαρκούς κωδικοποίησης της νομοθεσίας δημοσίων έργων, συμπεριλαμβανομένων των διαφόρων Υπουργικών Αποφάσεων, εγκυκλίων κλπ., η οποία, σε συνδυασμό με τις συχνές αλλαγές της νομοθεσίας και την έλλειψη άμεσης ενημέρωσης των Περιφερειακών Υπηρεσιών οδηγεί σε παραλείψεις κατά τη σύνταξη των τευχών δημοπράτησης,

·                Έλλειψη προτύπων τευχών δημοπράτησης, που να ενημερώνονται και να αναθεωρούνται συστηματικά, με αποτέλεσμα να μην υπάρχει ενιαίος τρόπος σύνταξης και τυποποιημένα περιεχόμενα τευχών.  Το γεγονός αυτό οδηγεί σε υπέρμετρο φόρτο εργασίας των στελεχών των Περιφερειακών Υπηρεσιών και σε λάθη και παραλείψεις που, σε πολλές περιπτώσεις, οδηγούν σε υπερβάσεις του κόστους των έργων. Το πρόβλημα είναι ιδιαίτερα έντονο στα μικρά έργα, των οποίων τα τεύχη συντάσσονται από Υπηρεσίες χωρίς την απαραίτητη στελέχωση ή από μελετητές με μικρή εμπειρία,

·                Τα υφιστάμενα περιγραφικά τιμολόγια είναι παλαιά, δεν συνδέονται μονοσήμαντα με κωδικοποιημένες προδιαγραφές και, λόγω της παλαιότητάς τους, δεν περιλαμβάνουν πολλά νέα υλικά καθώς και σύγχρονες μεθόδους κατασκευής,

·                Τα υφιστάμενα περιγραφικά τιμολόγια περιέχουν μακροσκελείς διατυπώσεις και εμπλέκουν τεχνικές απαιτήσεις που ανήκουν κανονικά στις προδιαγραφές ή στην ΤΣΥ, οι οποίες δυσχεραίνουν την ορθή κοστολόγηση και συμβάλλουν στη δημιουργία πρόσθετων αιτιάσεων από τους αναδόχους των έργων,

·                Δεν υπάρχει θεσμοθετημένη διαδικασία επικαιροποίησης και αναθεώρησης των περιγραφικών τιμολογίων, με αποτέλεσμα τα υφιστάμενα πρότυπα περιγραφικά τιμολόγια να τροποποιούνται κατά περίπτωση από τις αναθέτουσες Υπηρεσίες και τους μελετητές.

Ας σημειωθεί ότι μια πρώτη προσπάθεια εξορθολογισμού και επικαιροποίησης των περιγραφικών τιμολογίων επιχειρήθηκε στα πλαίσια του έργου του ΣΕΚ/ΔΕ. 

Σε σχέση με τα ανωτέρω προβλήματα, η προσπάθεια της παρούσας εργασίας επικεντρώθηκε στην ορθολογικότερη οργάνωση των περιεχομένων των τευχών δημοπράτησης, όπως προτείνεται στα επόμενα.

5.     προτεινομενη δομη - περιεχομενα

5.1     Γενικά

Ο Σύμβουλος συνέταξε τα ακόλουθα πρότυπα τεύχη δημοπράτησης:

·                Διακήρυξη Δημοπρασίας,

·                Γενική Συγγραφή Υποχρεώσεων (ΓΣΥ),

·                Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων (ΕΣΥ),

·                Γενική Τεχνική Συγγραφή Υποχρεώσεων (ΓΤΣΥ),

·                Ειδική Τεχνική Συγγραφή Υποχρεώσεων (ΕΤΣΥ),

·                Περιγραφικό Τιμολόγιο,

·                Τεχνική Περιγραφή,

·                Προϋπολογισμό.

Η σύνταξη των πρότυπων τευχών βασίστηκε:

·                Στην εκτεταμένη εμπειρία της ομάδας του Συμβούλου στο αντικείμενο,

·                Στα επιλεγέντα από το Σύμβουλο αντιπροσωπευτικά δείγματα τευχών (μεμονωμένα έργα, τεύχη ΕΥΔΕ/ΠΑΘΕ, ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε., ΕΥΔΕ ΜΕΔΕ, ΕΡΓΟΣΕ Α.Ε. κτλ.),

·                Στη συλλογή στοιχείων (τευχών δημοπράτησης, διοικητικών πράξεων, αλληλογραφίας) αντιπροσωπευτικών έργων από τις Περιφέρειες,

·                Στη συλλογή συμβατικών τευχών επιλεγμένων έργων κάθε κατηγορίας της περιόδου 1994-1999 από τον ΕΣΠΕΛ,

·                Στην κριτική ενσωμάτωση της διεθνούς εμπειρίας, κατά τρόπο που να μη δημιουργούνται αντι­θέσεις με το ισχύον θεσμικό πλαίσιο δημοσίων έργων στην Ελλάδα.

Τόσο κατά την επιλογή της δομής (ιδιαίτερα του ζεύγους τευχών ΓΤΣΥ – ΕΤΣΥ) όσο και του περιεχομένου των τευχών, ελήφθη σοβαρά υπόψη το καθολικό σχεδόν αίτημα των Περιφερειακών φορέων για παραγωγή οδηγών που θα έχουν εφαρμογή και σε έργα προϋπολογισμού άνω των 5.000.000 ευρώ.

Η αναλυτική παρουσίαση της δομής και των περιεχομένων κάθε τεύχους δίνεται στις παραγράφους που ακολουθούν.  Τα προτεινόμενα τεύχη αποτελούν πρόταση προς διάλογο και σχολιασμό, με στόχο, αφού ληφθούν υπόψη και οι απόψεις των ενδιαφερομένων / εμπλεκομένων φορέων, να προωθηθούν προς θεσμοθέτηση.

5.2     Διακήρυξη Δημοπρασίας

Τα περιφερειακά έργα είναι κατά κανόνα συνήθη (σε αντιδιαστολή με τα μεγάλα έργα κατά την έννοια του Κανονισμού 1260/99 Ε.Ε.) και δημοπρατούνται με το σύστημα της ανοικτής διαδικασίας με συμπληρωμένο ή όχι τιμολόγιο εκ μέρους της Υπηρεσίας.  Εν τούτοις, σύμφωνα και με υπόδειξη της ΕΠΠΕ, συντάχθηκαν σχέδια διακηρύξεων και για το σύστημα μελέτη – κατασκευή, καθώς και για την κλειστή διαδικασία.

Όπου υπάρχουν δυνατά εναλλακτικά συστήματα υποβολής προσφορών (π.χ., για την ανοικτή διαδικασία με τιμολόγιο: προσφορά επιμέρους ή ενιαίου ποσοστού έκπτωσης, συμπλήρωση ανοικτού τιμολογίου, κτλ.) αναγράφονται όλα στο τεύχος και θα συμπληρώνεται στο σχετικό τετραγωνίδιο το ισχύον σύστημα για το συγκεκριμένο έργο. Το ίδιο ισχύει και για το θεσμικό πλαίσιο (εφαρμογή αμιγώς εθνικού δικαίου ή εφαρμογή και κοινοτικού δικαίου).

Τα ειδικά στοιχεία που αφορούν κάθε συγκεκριμένο έργο (π.χ. αναθέτουσα αρχή, προθεσμίες, εγγυητικές κτλ.) μένουν κενά και θα συμπληρώνονται κατά περίπτωση για το συγκεκριμένο έργο.  Τα σχετικά πεδία είναι αναλυτικά και προφανή, οπότε ειδικές οδηγίες έχουν συμπεριληφθεί μόνο όπου απαιτούνται.

Στο Μέρος Α του παρόντος τεύχους παρουσιάζονται τα προτεινόμενα σχέδια διακηρύξεων ανοικτής διαδικασίας με τιμολόγιο, ανοικτής διαδικασίας με το σύστημα μελέτη – κατασκευή και κλειστής διαδικασίας. 

5.3     Γενική Συγγραφή Υποχρεώσεων

Η Γενική Συγγραφή Υποχρεώσεων (ΓΣΥ) συντάχθηκε κατά τέτοιο τρόπο ώστε να περιέχει όλα τα συμβατικά θέματα που είναι κοινά για όλες τις κατηγορίες των έργων και προτείνεται να ισχύσει ως υπόβαθρο, θα υπάρχει δηλ., δυνατότητα επέμβασης εφόσον ο χρήστης το επιθυμεί, μέσω της ΕΣΥ του κάθε συγκεκριμένου έργου. Η σύνταξη νέας ΓΣΥ θεωρήθηκε απαραίτητη, αφενός για να επικαιροποιηθεί η ισχύουσα παλαιότερη Γενική Συγγραφή Υποχρεώσεων, εφόσον η προτεινόμενη γίνει αρμοδίως αποδεκτή, και αφετέρου για να πάψει η υπάρχουσα κακή πρακτική, σύμφωνα με την οποία γενικοί όροι πότε επαναλαμβάνονται και πότε όχι για κάθε έργο ξεχωριστά στην Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων.

Κατά τη σύνταξη της προτεινόμενης ΓΣΥ ελήφθησαν υπόψη τα ακόλουθα:

·                Οι σχέσεις των συμβαλλόμενων, όπως προδιαγράφονται από τη νομοθεσία περί κατασκευής δημόσιων έργων, συμπληρούμενη από τα πορίσματα της τέχνης και εμπειρίας, όπως έχουν καταγραφεί στις πρότυπες συμβάσεις κατασκευής έργων της FIDIC και εναρμονισμένη με τις αντίστοιχες προβλέψεις του εθνικού και κοινοτικού δικαίου,

·                Η Γενική Συγγραφή Υποχρεώσεων (1974),

·                Οι Ειδικές Συγγραφές Υποχρεώσεων Περιφερειακών έργων που αντλήθηκαν από τις πηγές που καταγράφονται στο Κεφάλαιο 2 ανωτέρω,

·                Οι Ειδικές Συγγραφές Υποχρεώσεων Κεντρικών Υπηρεσιών και κυρίως των φορέων υλοποίησης μεγάλων έργων, όπως η ΕΥΔΕ/ΠΑΘΕ, η ΕΓΝΑΤΙΑ ΟΔΟΣ Α.Ε., η ΕΥΔΕ ΜΕΔΕ και η ΕΡΓΟΣΕ Α.Ε.,

·                Οι υποχρεώσεις που ορίζονται για την αναθέτουσα Αρχή και τον Ανάδοχο από τις γενικές και ειδικές περί μισθώσεως έργου διατάξεις του Αστικού Κώδικα.

Όπως λογικά θα αναμενόταν, οι Ειδικές Συγγραφές Υποχρεώσεων των Κεντρικών Υπηρεσιών, που αποτέλεσαν τη βάση της προτεινόμενης ΓΣΥ, ήσαν πληρέστερες και καλύτερα επεξεργασμένες σε σχέση με εκείνες των Περιφερειακών Υπηρεσιών.  Πράγματι, πέρα από τη δεδομένη πλούσια εμπειρία των Κεντρικών Υπηρεσιών σε σημαντικά έργα και την καλή στελέχωσή τους, είναι γεγονός ότι η επί σειρά ετών συνεισφορά αρκετών έμπειρων και ικανών συμβούλων έχει βελτιώσει σημαντικά την πληρότητα των συμβατικών τευχών για τα έργα που υλοποιούνται από Κεντρικές Υπηρεσίες.

Από τις ανωτέρω πηγές επελέγη η «περιβάλλουσα» των περιεχομένων που είναι γενικής εφαρμογής και, στη συνέχεια, τα περιεχόμενα αναταξινομήθηκαν και διατάχθηκαν κατά τη δομή των άρθρων της Γενικής Συγγραφής Υποχρεώσεων της FIDIC.  Η δομή των άρθρων της FIDIC επελέγη διότι αφενός αποτελεί τον κανόνα σχεδόν διεθνώς και αφετέρου διότι καθορίζει αυστηρότερα τη διαδοχή και τα περιεχόμενα των άρθρων σε σχέση με τις χρησιμοποιούμενες ΕΣΥ.  Τα περιεχόμενα των άρθρων συγκρίθηκαν ένα προς ένα με τα περιεχόμενα του Ν 1418/84 και του ΠΔ 609/85, όπως ισχύουν και, όπου υπήρχε τμηματική επανάληψη περιεχομένων, παράφραση αυτών ή και πιστή αντιγραφή, αυτή εξαλείφθηκε και έγινε ευθεία παραπομπή στο αντίστοιχο άρθρο του υπόψη Νόμου ή/και του Προεδρικού Διατάγματος.  Με τον τρόπο αυτό, αποφεύγεται η επανάληψη / υποκατάσταση των κειμένων διατάξεων στα συμβατικά τεύχη και υποχρεώνεται τόσο η Υπηρεσία όσο και ο Ανάδοχος να καταφύγουν στα πρωτότυπα κείμενα για την ερμηνεία των τευχών κατά την υλοποίηση του έργου τους.  Επιπρόσθετα, αποφεύγεται το σύνηθες φαινόμενο της παρείσφρησης απαιτήσεων από προγενέστερη σύμβαση σε μεταγενέστερη, που βασίζονται όμως σε διατάξεις οι οποίες έχουν καταστεί πλέον παρωχημένες, λόγω τροποποίησης της νομοθεσίας ενδιάμεσα.

Το προϊόν της ανωτέρω εργασίας επισκοπήθηκε σε επόμενο στάδιο και, όπου κρίθηκε απαραίτητο, απλουστεύτηκε ή/και συντομεύτηκε, ώστε να προσιδιάζει περισσότερο στις απαιτήσεις των περιφερειακών έργων.  Σε κάθε περίπτωση, η εργασία αυτή εκπονήθηκε έχοντας υπόψη το καθολικό σχεδόν αίτημα των Περιφερειακών φορέων για παραγωγή οδηγών που θα έχουν εφαρμογή και σε έργα προϋπολογισμού άνω των 5.000.000 ευρώ.

Στο Μέρος Β του παρόντος τεύχους περιέχεται το σχέδιο της προτεινόμενης ΓΣΥ.

5.4     Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων

Η Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων (ΕΣΥ) περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

·                Τυπικούς πρόσθετους όρους ανά κατηγορία έργων, που τυχόν θα απαιτηθούν, σε συμπλήρωση ή αντιδιαστολή παραγράφων της ΓΣΥ,

·                Ειδικούς όρους, οι οποίοι θα συμπληρώνονται σε επίπεδο συγκεκριμένου έργου, σύμφωνα με αναλυτικές οδηγίες, που αποτελούν τμήμα του τεύχους ανά άρθρο.

Το προσάρτημα νομοθεσίας, που είχε προταθεί σε προηγούμενες εκθέσεις, παραλείπεται, διότι γίνεται αναλυτική αναφορά σε αυτό στη Διακήρυξη και η επανάληψή του στην ΕΣΥ αποτελεί πλεονασμό και πηγή λαθών.

Στο προτεινόμενο σχέδιο της ΕΣΥ ακολουθήθηκε ακριβώς η ίδια δομή με αυτήν της προτεινόμενης ΓΣΥ και με την ίδια αρίθμηση ανά άρθρο.  Με τον τρόπο αυτό, οποιαδήποτε συμπλήρωση ή αντιδιαστολή αντιστοιχείται με ευχέρεια, χωρίς περιττές αναζητήσεις.  Σε κάθε άρθρο δίνονται οδηγίες συμπλήρωσης με κεκλιμένους χαρακτήρες, ενώ σε ορισμένα άρθρα προτείνονται συγκεκριμένα κείμενα είτε ως παραδείγματα, κατά περίπτωση, είτε ως υπόδειξη και εναπόκειται στην κρίση του συντάκτη η αξιοποίηση / συμπλήρωση / διόρθωσή τους.

Στο Μέρος Γ του παρόντος τεύχους περιέχεται το σχέδιο της προτεινόμενης ΕΣΥ.

Με τον προτεινόμενο τρόπο υιοθέτησης του ζεύγους τευχών ΓΣΥ – ΕΣΥ, η μεν ΓΣΥ επιδιώκεται να εξελιχθεί εν καιρώ σε έγγραφο γενικής εφαρμογής για όλα τα έργα, ενώ η ΕΣΥ θα αφορά πραγματικά μόνο στις ειδικές απαιτήσεις κάθε συγκεκριμένου έργου ή μικρού συνόλου ομοειδών έργων.  Κατά τούτο, ο φόρτος εργασίας των Υπηρεσιών θα μετριαστεί, καθόσον το γενικό μέρος θα έχει παγιωθεί και δεν θα απαιτείται να αναπαραχθεί για κάθε δημοπράτηση, ιδιαίτερα εφόσον αναληφθεί από αρμόδιο φορέα και η περιοδική κεντρική ενημέρωσή του.  Θα απαιτείται όμως εξειδίκευση για κάθε έργο μέσω της ΕΣΥ, είτε με ίδιες δυνάμεις των Υπηρεσιών για απλά / επαναλαμβανόμενα έργα, είτε με τη βοήθεια μελετητών / συμβούλων για σύνθετα έργα.

5.5     Γενική Τεχνική Συγγραφή Υποχρεώσεων

Η Γενική Τεχνική Συγγραφή Υποχρεώσεων (ΓΤΣΥ), κατ’ αναλογία με τη ΓΣΥ, περιέχει όλη την αναγκαία τεχνική πληροφορία (υλικά, εργασίες, έλεγχοι κτλ.), διαρθρωμένη ανά διακριτές ομάδες εργασιών (τμήματα) με περαιτέρω εξειδίκευση σε επιμέρους άρθρα.  Η δομή της ΓΤΣΥ φαίνεται στον πίνακα περιεχομένων του παρόντος τεύχους μέχρι το επίπεδο τμήματος. 

Η εισαγωγή της έννοιας της ΓΤΣΥ αποτελεί ίσως καινοτομία για τα ελληνικά δεδομένα, τυχαίνει όμως εκτεταμένης εφαρμογής στην υπόλοιπη Ευρώπη, στις ΗΠΑ και στην Ωκεανία.  Ως υπόβαθρο σύνταξης της ΓΤΣΥ, χρησιμοποιήθηκαν σε σημαντικό βαθμό και οι σχετικές ΤΣΥ Κεντρικών Υπηρεσιών, δεδομένου ότι:

·                συμπυκνώνουν την πολύτιμη εμπειρία που έχει αποκτηθεί από τις Υπηρεσίες αυτές και έχουν δοκιμαστεί στην πράξη, ιδιαίτερα, στην ελληνική πρακτική και πραγματικότητα,

·                ενσωματώνουν την προσπάθεια που έχει καταβληθεί από τον τεχνικό κόσμο της χώρας επί μια δεκαετία τουλάχιστον, που αξίζει να αξιοποιηθεί,

·                είναι περισσότερο οικείες στους υπόλοιπους συντελεστές παραγωγής δημοσίων έργων στη χώρα (μελετητές, προμηθευτές, εργοληπτικές επιχειρήσεις) σε σχέση με κάποιο ξένο πρότυπο,

·                προσιδιάζουν σε έργα σημαντικού προϋπολογισμού (άνω των 5.000.000 ευρώ), όπως ήταν η καθολική σχεδόν απαίτηση των στελεχών των Περιφερειών.

Κάθε ομάδα εργασίας (τμήμα) κωδικοποιήθηκε μονοσήμαντα με ένα τριψήφιο αριθμό. Οι κενοί αριθμοί που αφήνονται ελεύθεροι μεταξύ δύο διαδοχικών ομάδων εργασίας, χρησιμοποιούνται για την κωδικοποίηση διακριτών άρθρων της προηγούμενης ομάδας. Για παράδειγμα, ο αριθμός 120 αναφέρεται στις χωματουργικές εργασίες και ο 140 στις εργασίες διαμόρφωσης τοπίου και έτσι οι αριθμοί 121 – 139 είναι διαθέσιμοι για την κωδικοποίηση των άρθρων που υπάγονται στις χωματουργικές εργασίες (π.χ. γενικές εκσκαφές, επιχώματα κτλ.). Επισημαίνεται ότι η χρησιμοποίηση άρθρων ως υποδιαίρεση των ομάδων εργασίας (τμημάτων) γίνεται κατά περίπτωση, όπου αυτό κρίνεται αναγκαίο.

Κάθε άρθρο ή/και ομάδα εργασίας έχει, ενδεικτικά, τα ακόλουθα εδάφια / περιεχόμενα:

·                Πεδίο εφαρμογής – Ορισμοί,

·                Υλικά,

·                Εκτέλεση εργασιών,

·                Δοκιμές – Έλεγχοι,

·                Επιμέτρηση και Πληρωμή,

·                Εργασίες του τιμολογίου που προδιαγράφονται στο άρθρο.

Στα ανωτέρω εδάφια κάθε ομάδας εργασίας γίνεται αναφορά στις σχετικές πρότυπες προδιαγραφές (ελληνικές και ξένες) και αναγράφεται επιπλέον ό,τι συμπληρώνει ή/και αντιδιαστέλλει τις προδιαγραφές αυτές.  Επίσης, στο εδάφιο «Εκτέλεση εργασιών» γίνεται ειδική αναφορά, εφόσον απαιτείται, σε ειδικό εξοπλισμό ή σε διαδικασία δοκιμαστικής εκτέλεσης περιορισμένου τμήματος μιας ειδικής εργασίας, πριν από την πλήρη εκτέλεση της.

Στο εδάφιο  «Επιμέτρηση και Πληρωμή» καθορίζονται όλοι οι επιτρεπτοί εναλλακτικοί τρόποι επιμέτρησης και πληρωμής.

Οι ομάδες εργασίας ταξινομήθηκαν με γνώμονα το πεδίο εφαρμογής τους αναφορικά με τις διάφορες κατηγορίες έργων.  Ειδικότερα, τα τμήματα 100-400 είναι γενικής εφαρμογής και μπορεί να αφορούν σε οποιαδήποτε κατηγορία.  Από τα υπόλοιπα,

·                τα τμήματα 520-600 αφορούν κυρίως σε συγκοινωνιακά έργα,

·                τα τμήματα 620-740 κυρίως σε υδραυλικά έργα,

·                τα τμήματα 800-970 κυρίως σε λιμενικά έργα, ενώ

·                τα τμήματα 1000-1300 κυρίως σε κτιριακά έργα.

Τα σχετικά άρθρα της ΓΤΣΥ που αφορούν στις «λοιπές» κατηγορίες έργων έχουν ενταχθεί για τα έργα πρασίνου στην κατηγορία γενικής εφαρμογής, για τα έργα ΧΥΤΑ στην κατηγορία των υδραυλικών έργων και για τα έργα Η/Μ στις επιμέρους κατηγορίες που αυτά αφορούν εκάστοτε, δηλ., στα συγκοινωνιακά, στα υδραυλικά και στα κτιριακά έργα, αντίστοιχα.

Με βάση τα ανωτέρω, για τη σύνταξη της ΓΤΣΥ, π.χ., ενός κτιριακού έργου με οδικές προσβάσεις και διαμόρφωση περιβάλλοντος χώρου, υπάρχει η ευελιξία σύνθεσης της ΓΤΣΥ με άντληση άρθρων από οποιαδήποτε από τα ανωτέρω τμήματα, όπως 100-400 (γενικά), 520-600 (συγκοινωνιακά) και 1000-1300 (κτιριακά).

Στο Μέρος Δ του παρόντος τεύχους παρουσιάζονται τα τμήματα / άρθρα που έχουν αναπτυχθεί.

5.6     Ειδική Τεχνική Συγγραφή Υποχρεώσεων

Η Ειδική Τεχνική Συγγραφή Υποχρεώσεων (ΕΤΣΥ), κατ’ αναλογία της ΕΣΥ, προορίζεται να περιλαμβάνει τα ακόλουθα:

·                Τυπικούς πρόσθετους όρους ανά κατηγορία έργων, ομάδα εργασιών και άρθρο, που τυχόν θα απαιτηθούν, σε συμπλήρωση ή αντιδιαστολή των αντιστοίχων της ΓΤΣΥ,

·                Ειδικούς όρους, οι οποίοι θα συμπληρώνονται σε επίπεδο συγκεκριμένου έργου, σύμφωνα με αναλυτικές οδηγίες, που συντάχθηκαν για το σκοπό αυτό.

Στο Μέρος E του παρόντος τεύχους παρουσιάζονται οι οδηγίες σύνταξης της ΕΤΣΥ καθώς και δύο τυπικά παραδείγματα άρθρων που έχουν αναπτυχθεί.  Κατ’ αναλογία με την ΕΣΥ, η ΕΤΣΥ μπορεί να συνταχθεί είτε από το προσωπικό της Υπηρεσίας, είτε με τη βοήθεια συμβούλων / μελετητών, στα πλαίσια της σύνταξης των τευχών δημοπράτησης.

5.7     Περιγραφικό Τιμολόγιο

Ο Σύμβουλος, σύμφωνα και με την τεχνική του προσφορά,  ανέπτυξε οδηγίες εκπόνησης άρθρων περιγραφικού τιμολογίου έργων μαζί με τυπικά παραδείγματα για κάθε ομάδα εργασιών, με βάση τα ακόλουθα κριτήρια:

·                Τα άρθρα να είναι λιτά και περιεκτικά,

·                Τα άρθρα να περιέχουν μόνο τα στοιχεία που χαρακτηρίζουν την κοστολογική τους διάρθρωση και όχι τεχνικές λεπτομέρειες της εργασίας.

Βάση για την εργασία του Συμβούλου αποτέλεσε η σχετική εργασία που έχει πραγματοποιηθεί στα πλαίσια του ΣΕΚ/ΔΕ.  Εφόσον γίνει αποδεκτή η προτεινόμενη μορφή των ΓΤΣΥ / ΕΤΣΥ και ότι το Τιμολόγιο πρέπει να μην περιέχει τεχνικές πληροφορίες, η γνώμη του Συμβούλου είναι ότι το Τιμολόγιο μπορεί μελλοντικά να καταργηθεί ως τεύχος δημοπράτησης ή συμβατικό τεύχος.  Και τούτο,  δεδομένου ότι όλη η απαιτούμενη τεχνική και κοστολογική πληροφορία μπορεί να ενταχθεί στις παραγράφους «Περιλαμβανόμενες δαπάνες» και «Επιμέτρηση και Πληρωμή» των ΓΤΣΥ / ΕΤΣΥ, ενώ οι τιμές μονάδας μπορεί να συμπληρώνονται και ολογράφως απ’ ευθείας στον Προϋπολογισμό.

Στο Μέρος Στ του παρόντος τεύχους παρουσιάζονται τα άρθρα που έχουν αναπτυχθεί.

5.8     Τεχνική Περιγραφή

Η Τεχνική Περιγραφή περιλαμβάνει μια συνοπτική περιγραφή του φυσικού αντικειμένου της εργολαβίας, το οποίο μπορεί να ανήκει αμιγώς σε μία κατηγορία έργων ή και να συνδυάζει περισσότερες. Το φυσικό αντικείμενο για κάθε κατηγορία έργου περιγράφεται με τη βοήθεια βασικών φυσικών δεικτών, συνοδευόμενων από την ποσότητα και τα βασικά τεχνικά χαρακτηριστικά τους.

Στην Τεχνική Περιγραφή επίσης εντάσσονται η αναλυτική περιγραφή του έργου, καθώς και οι συμπληρωματικές πληροφορίες που αφορούν στο συγκεκριμένο έργο και απαιτούνται για την πληρέστερη πληροφόρηση των υποψηφίων σχετικά με το αντικείμενο της εργολαβίας, των εργασιών, των υπαρχόντων περιορισμών.

Στο Μέρος Ζ του παρόντος τεύχους παρουσιάζονται οι οδηγίες σύνταξης της Τεχνικής Περιγραφής, καθώς και ένα παράδειγμα συνοπτικής περιγραφής του φυσικού αντικειμένου με τη χρήση κατάλληλων δεικτών εκροών. 

5.9     Προϋπολογισμός

Ο πρότυπος προϋπολογισμός έχει δομή πίνακα με τα ακόλουθα πεδία:

·                Αύξων αριθμός εργασίας,

·                Τίτλος εργασίας, που πρέπει να είναι ο ίδιος με τον τίτλο του αντίστοιχου άρθρου του Τιμολογίου,

·                Αριθμός αντίστοιχου άρθρου τιμολογίου,

·                Κονδύλιο αναθεώρησης,

·                Μονάδα μέτρησης,

·                Ποσότητα,

·                Τιμή μονάδας,

·                Δαπάνη.

Για κάθε κατηγορία εργασιών πρέπει να υπάρχει τυπική ομαδοποίηση, π.χ., χωματουργικά, σκυροδέματα, Η/Μ, κτλ.  Στο τέλος του πίνακα αναγράφονται επίσης οι λοιποί όροι, όπως «Γενικά έξοδα και όφελος εργολάβου», «Απρόβλεπτα», «Αναθεώρηση», «ΦΠΑ», «Συνολική Δαπάνη».

Στο Μέρος Η του παρόντος τεύχους καταγράφεται ο κατάλογος των προτεινόμενων άρθρων ανά ομάδα εργασίας και παρουσιάζεται ένα υπόδειγμα τυπικού προϋπολογισμού.

 


 

 


ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ

1.     θεσμικο πλαισιο.. 1

2.     συγκεντρωση και αξιολογηση στοιχειων. 1

3.     διεθνησ εμπειρια. 2

4.     προβληματα - δυσλειτουργιεσ. 3

5.     προτεινομενη δομη - περιεχομενα. 3

5.1       Γενικά. 3

5.2       Διακήρυξη Δημοπρασίας. 4

5.3       Γενική Συγγραφή Υποχρεώσεων 4

5.4       Ειδική Συγγραφή Υποχρεώσεων 5

5.5       Γενική Τεχνική Συγγραφή Υποχρεώσεων 5

5.6       Ειδική Τεχνική Συγγραφή Υποχρεώσεων 6

5.7       Περιγραφικό Τιμολόγιο. 7

5.8       Τεχνική Περιγραφή. 7

5.9       Προϋπολογισμός. 7

 

Τεύχος / Οδηγός

Μέρος

Τμήμα

Έκδοση

Κωδικός τεύχους

Τίτλος - Περιεχόμενο

Α/Α φακέλου - διαχ/κου

1

2

3

4

5

6

7

ΤΔ

 

 

1

ΤΔ.1

Τεύχη δημοπράτησης

1-1

ΤΔ

Α

 

1

ΤΔ-Α.1

Διακήρυξη δημοπρασίας

1-1

ΤΔ

Α

1

1

ΤΔ-Α-1.1

Διακήρυξη ανοικτής διαδικασίας (τιμολόγιο)

1-2

ΤΔ

Α

2

1

ΤΔ-Α-2.1

Διακήρυξη ανοικτής διαδικασίας (μελέτη - κατασκευή)

1-3

ΤΔ

Α

3

1

ΤΔ-Α-3.1

Διακήρυξη κλειστής διαδικασίας

1-4

ΤΔ

Β

 

0

ΤΔ-Β.0

Γενική συγγραφή υποχρεώσεων

1-5

ΤΔ

Γ

 

0

ΤΔ-Γ.0

Ειδική συγγραφή υποχρεώσεων

1-6

ΤΔ

Δ

 

0

ΤΔ-Δ.0

Γενική τεχνική συγγραφή υποχρεώσεων

1-7

ΤΔ

Δ

100

0

ΤΔ-Δ-100.0

Γενικοί όροι

1-8

ΤΔ

Δ

120

0

ΤΔ-Δ-120.0

Χωματουργικές εργασίες

1-9

ΤΔ

Δ

140

0

ΤΔ-Δ-140.0

Εργασίες διαμόρφωσης τοπίου

1-10

ΤΔ

Δ

160

0

ΤΔ-Δ-160.0

Αποχέτευση ομβρίων

1-11

ΤΔ

Δ

180

0

ΤΔ-Δ-180.0

Αποχέτευση ακαθάρτων

1-12

ΤΔ

Δ

200

0

ΤΔ-Δ-200.0

Αποστράγγιση

1-13

ΤΔ

Δ

220

0

ΤΔ-Δ-220.0

Υδρογεωτρήσεις

1-14

ΤΔ

Δ

240

0

ΤΔ-Δ-240.0

Πλακοστρώσεις, λιθοστρώσεις, κράσπεδα, ρείθρα, τάφροι παρά την οδό

1-15

ΤΔ

Δ

260

0

ΤΔ-Δ-260.0

Βαθιές θεμελιώσεις

1-16

ΤΔ

Δ

340

0

ΤΔ-Δ-340.0

Σκυροδέματα

1-17

ΤΔ

Δ

360

0

ΤΔ-Δ-360.0

Σιδηρές Κατασκευές

1-18

ΤΔ

Δ

380

0

ΤΔ-Δ-380.0

Στεγανώσεις

1-19

ΤΔ

Δ

400

0

ΤΔ-Δ-400.0

Χρωματισμοί

1-20

ΤΔ

Δ

520

0

ΤΔ-Δ-520.0

Οδοστρωσία

2-1

ΤΔ

Δ

540

0

ΤΔ-Δ-540.0

Ασφαλτικά

2-2

ΤΔ

Δ

560

0

ΤΔ-Δ-560.0

Σήμανση οδών

2-3

ΤΔ

Δ

580

0

ΤΔ-Δ-580.0

Ασφάλιση οδών

2-4

ΤΔ

Δ

600

0

ΤΔ-Δ-600.0

Η/Μ εγκαταστάσεις οδικών έργων

2-5

ΤΔ

Δ

620

0

ΤΔ-Δ-620.0

Υδρεύσεις – Αρδεύσεις

2-6

ΤΔ

Δ

640

0

ΤΔ-Δ-640.0

Εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων

2-7

ΤΔ

Δ

700

0

ΤΔ-Δ-700.0

ΧΥΤΑ

2-8

ΤΔ

Δ

720

0

ΤΔ-Δ-720.0

Λιμνοδεξαμενές

2-9

ΤΔ

Δ

730

0

ΤΔ-Δ-730.0

Μικρά φράγματα

2-10

ΤΔ

Δ

740

0

ΤΔ-Δ-740.0

Εργασίες προστασίας πυθμένα και πρανών ποταμών και λιμνών

2-11

ΤΔ

Δ

800

0

ΤΔ-Δ-800.0

Υποθαλάσσιες εκσκαφές και καθαιρέσεις

2-12

ΤΔ

Δ

810

0

ΤΔ-Δ-810.0

Ύφαλες και έξαλες επιχώσεις

2-13

ΤΔ

Δ

820

0

ΤΔ-Δ-820.0

Αμμοχάλικα – Λιθορριπές – Φυσικοί ογκόλιθοι

2-14

ΤΔ

Δ

840

0

ΤΔ-Δ-840.0

Πρόχυτοι τεχνητοί ογκόλιθοι από σκυρόδεμα

2-15

ΤΔ

Δ

860

0

ΤΔ-Δ-860.0

Ύφαλες κατασκευές από σκυρόδεμα

2-16

ΤΔ

Δ

880

0

ΤΔ-Δ-880.0

Ανωδομές

2-17

ΤΔ

Δ

900

0

ΤΔ-Δ-900.0

Δάπεδα λιμενικών έργων

2-18

ΤΔ

Δ

920

0

ΤΔ-Δ-920.0

Λιμενικά εξαρτήματα

2-19

ΤΔ

Δ

960

0

ΤΔ-Δ-960.0

Πλωτοί προβλήτες

2-20

ΤΔ

Δ

970

0

ΤΔ-Δ-970.0

Πλωτοί κυματοθραύστες

2-21

ΤΔ

Δ

1000

0

ΤΔ-Δ-1000.0

Τοιχοποιίες

3-1

ΤΔ

Δ

1020

0

ΤΔ-Δ-1020.0

Δομική ξυλεία - Στέγες

3-2

ΤΔ

Δ

1040

0

ΤΔ-Δ-1040.0

Ψευδοροφές - Ελαφρά χωρίσματα

3-3

ΤΔ

Δ

1060

0

ΤΔ-Δ-1060.0

Επενδύσεις - Επιστρώσεις

3-4

ΤΔ

Δ

1080

0

ΤΔ-Δ-1080.0

Κονιάματα - Επιχρίσματα

3-5

ΤΔ

Δ

1100

0

ΤΔ-Δ-1100.0

Μονώσεις

3-6

ΤΔ

Δ

1120

0

ΤΔ-Δ-1120.0

Κουφώματα

3-7

ΤΔ

Δ

1130

0

ΤΔ-Δ-1130.0

Ερμάρια - ιματιοθήκες - πάγκοι

3-8

ΤΔ

Δ

1140

0

ΤΔ-Δ-1140.0

Μεταλλουργικά

3-9

ΤΔ

Δ

1160

0

ΤΔ-Δ-1160.0

Υαλουργικά

3-10

ΤΔ

Δ

1180

0

ΤΔ-Δ-1180.0

Εγκαταστάσεις ύδρευσης, αποχέτευσης και φυσικού αερίου σε κτίρια

3-11

ΤΔ

Δ

1200

0

ΤΔ-Δ-1200.0

Εγκαταστάσεις πυρόσβεσης

3-12

ΤΔ

Δ

1220

0

ΤΔ-Δ-1220.0

Εγκαταστάσεις αερισμού - θέρμανσης - κλιματισμού

3-13

ΤΔ

Δ

1240

0

ΤΔ-Δ-1240.0

Ηλεκτρικές εγκαταστάσεις

3-14

ΤΔ

Δ

1260

0

ΤΔ-Δ-1260.0

Αντικεραυνική προστασία

3-15

ΤΔ

Δ

1280

0

ΤΔ-Δ-1280.0

Ανελκυστήρες

3-16

ΤΔ

Δ

1300

0

ΤΔ-Δ-1300.0

Αυτοματισμός κτιρίων

3-17

ΤΔ

Ε

 

0

ΤΔ-Ε.0

Ειδική τεχνική συγγραφή υποχρεώσεων

3-18

ΤΔ

Στ

 

0

ΤΔ-Στ.0

Περιγραφικό τιμολόγιο

3-19

ΤΔ

Ζ

 

0

ΤΔ-Ζ.0

Τεχνική περιγραφή

3-20

ΤΔ

Η

 

0

ΤΔ-Η.0

Προμέτρηση – προϋπολογισμός

3-21